بررسی کنایه در تفسیر کشاف زمخشری
Authors
Abstract:
کنایه، یکی از فنون بلاغی است که بیشتر از مجاز و استعاره کاربرد دارد. به همین منظور بلاغیان در تعریف و تبیین اقسام آن در طول قرنها - با وجود اختلاف نظرهایی که داشتهاند – تلاشهای برجستهای کرده و آثار ماندگاری از خود به جای گذاشتهاند. تفسیر کَشّاف، مشهورترین منبع تفسیری بلاغی است که در فهم زیباییهای ادبی و معانی بلند قرآنی، بدان ارجاع داده میشود. نظر به اهمیت زیاد کنایه در تفسیر کشاف، در پژوهش حاضر به مفهوم کنایه در این تفسیر، نوآوریهای زمخشری در باب کنایه، اسلوبهای وی برای بیان کنایات قرآنی و نحوة تأثیر مذهب زمخشری در بحث کنایه پرداخته میشود. از رهگذر این جستار مشخص میگردد که زمخشری برای نخستین بار بحث مجاز از کنایه، کنایه در مفرد و تفاوت میان کنایه و تعریض را مطرح کرده و از دو اسلوب مستقیم و غیر مستقیم برای بیان کنایات قرآنی، استفاده نموده است. دیگر اینکه مذهب اعتزالی او تأثیر زیادی در بحث کنایه داشته، بدین صورت که برخی از تصاویر کنایی قرآن که در تعارض با اصول معتزله بوده، حمل بر مجاز، تمثیل و تصویر کرده است.
similar resources
نقش علوم بلاغی در تفسیر قرآن (مطالعه موردی کنایه و تعریض در تفسیر تبیان شیخ طوسی و کشاف زمخشری)
یکی از پر رنگترین جلوههای هنری هر زبان، به کنایه سخن گفتن است، که نشانگر قدرت تعبیر گوینده و باعث اثربخشی سخن میباشد. قرآن کریم نیز به مثابه متنی اعجازین و متناسب با اقتضاءات زبان مخاطب، از تعابیر کنایی بهره گرفته است. با توجّه به اهمیت کنایههای قرآنی و نقش دیدگاههای بلاغی مفسران در فهم این کتاب آسمانی، تحقیق در این زمینه، شایسته و ضروری است. در پژوهش حاضر کوشش شده تا با مقایسهی دو تفسیر م...
full textاهمیت عقل و استدلالهای عقلی برای اثبات وجود خدا از منظر زمخشری در تفسیر کشاف
چکیده جارالله زمخشری معتزلی از مفسران و متکلمان تأثیر گذار در قرن ششم هجری بودهاست. و با نگارش تفسیر کشاف بسیاری از آیات الهی را تبیین و روشن نمودهاست. معرفی اندیشههای کلامی و تفسیری این اندیشمند بزرگ میتواند قدمی در راه آشنایی با فرهنگ و معارف اسلامی تلقی گردد. با بررسی دیدگاههای این مفسر،معلوم گردید با رویکرد عقلی مباحث خداشناسی را مورد تحقیق قرار داده است. زمخشری عقل را در دستیابی به ا...
full textبررسی مقایسه ای تفسیر جوامع الجامع طبرسی با کشاف زمخشری
در بررسی یک کتاب، علاوه بر دقت در روش ها و گرایش های مفسر آن کتاب و چگونگی استدلال و شیوایی بیان و مستند بودن مطالب ،کیفیت بهره گیری از منابع و مآخذ ،مسئله ای مهم و حیاتی است.تفسیر کشاف زمخشری یکی از منابع مهم و اصلی مرحوم طبرسی در تفسیر جوامع الجامع است.طبرسی در تفسیر جوامع الجامع که از جمله تفاسیر ادبی مهم شیعه است،مباحث را به روش کشاف نظم و ارائه کرده است.طبرسی در مقدمه جوامع الجامع می نویسد...
اسباب نزول در تفسیر کشاف
بررسى و نقد جایگاه و نقش اسباب نزول در تفسیر »کشاف« اثر جار اللَّه زمخشرى (538 ه.ق( است. زمخشرى، اعتبار چندانى براى اسباب نزول قائل نیست و واژهها و کلماتى را براى اسباب نزول به کار برده است که نشانگر تضعیف و بى اعتبارى آن روایات از دیدگاه وى است. علت این بى توجهى ریشه در عقلگرایى و اعتبار عموم نص در عین خصوصیّت سبب در باور وى دارد. حدود استفاده زمخشرى از اسباب نزول به دو مورد تفسیر آیه و تأیید ...
full textتحلیل گفتمان معنا در تفسیر کشاف
در مقاله حاضر کوشیده ایم گفتمان معنا و فرآیند معنا یابی را در تفسیر کشاف، بررسی و تحلیل کنیم تا از این رهگذر بتوانیم به روش های مورد استفاده زمخشری برای وصول به معنا پی ببریم.امروزه، تحلیل گفتمان معنا یکی از مباحث مهم و اساسی در علوم زبان شناسی و به ویژه معناشناسی است. در این حوزه، سعی می شود با بررسی عوامل و دلالت های درون زبانی همچون واژه شناسی، ساخت های دستوری و ساخت های بلاغی، بافت درون متن...
full textمقایسه تصویرپردازی قرآن با تکیه بر تفسیر «کشاف» زمخشری و تفسیر «فی ظلال القرآن» سیدقطب
قرآن کریم، به مثابه یک متن فاخر، از ساز وکارهای یک متن بهره ی فراوان جسته است. یکی از این سازوکارها تصویر پردازی است، که این شیوه بیشتر برای عینی نمودن و ملموس کردن مفاهیم ذهنی و انتزاعی به کار می آید. خداوند در قرآن کریم امور دینی و انتزاعی را با قرار دادن آن در بافتی با تصویرهای محسوس به ذهن، نزدیک می نماید. بی گمان یکی از راه های بیان مطالب بویژه در حوزه ی معنایی و امور فرامادی بهره گیری از ...
15 صفحه اولMy Resources
Journal title
volume 7 issue 2
pages 81- 100
publication date 2016-02-20
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023